Drukuj

Dla pacjenta

Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach

19.11.2015

W dniach 16-22 listopada 2015 r. po raz pierwszy obchodzony jest Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia (WHO, ang. World Health Organization). Ma on wspierać przekaz Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach (EDWA) obchodzonego 18 listopada, a ustanowionego w 2008 r. przez Komisję Europejską na wniosek Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób.

Celem kampanii jest zwrócenie uwagi i podniesienie świadomości zarówno społeczeństwa, polityków jak i profesjonalistów medycznych na temat niezwykle groźnego zjawiska w obszarze zdrowia publicznego, jakim jest narastająca i szybko rozprzestrzeniająca się oporność na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących najważniejsze i najpowszechniejsze zakażenia u człowieka. Konsekwencją tego zjawiska jest ograniczenie możliwości skutecznego leczenia infekcji, a więc zwiększająca się zachorowalność i śmiertelność z powodu zakażeń.

Antybiotyki są uznawane za jedno z największych osiągnięć medycyny XX wieku. Leki te przez wiele lat pozwalały zwalczać wiele chorób, które wcześniej uważano za nieuleczalne. Przyczyniły się one do znacznego spadku śmiertelności ludzi, do wydłużenia ich długości życia. Skuteczność antybiotyków, a także wprowadzanie na rynek coraz to nowych leków tej grupy spowodowały, że zaczęto je stosować w nadmiarze, nieodpowiedzialnie i często „na wszelki wypadek”, także w tych zakażeniach , w których antybiotyki nie działają, a zwłaszcza w zakażeniach powodowanych przez wirusy (np. przeziębienie, grypa). To doprowadziło do pojawienia się opornych na antybiotyki szczepów bakterii, które rozprzestrzeniają się obecnie na całym świecie. Oznacza to, że zakażenia przez nie wywołane coraz trudniej poddają się wyleczeniu a szczepy bakteryjne oporne na wszystkie dostępne antybiotyki są izolowane już na całym świecie.

17 listopada, w przeddzień Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach, w Zachodniopomorskim Oddziale NFZ odbyła się akcja informacyjna dotycząca antybiotyków. Naszym partnerem jest Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie.

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach (EDWA) został ustanowiony w 2008 r. przez Komisję Europejską na wniosek Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób. Obchodzony jest 18 listopada.

ZOW NFZ ma do rozdania ulotki i plakaty informujące w przystępny sposób o antybiotykach! W najbliższym czasie będziemy je rozsyłać do przychodni i szpitali.

Plakat dla pacjentów
Ulotka dla pacjentów
Ulotka dla dzieci
Ulotka dla lekarzy
Plakat dla lekarzy

Zobacz więcej o antybiotykach na stronie internetowej Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków

Antybiotyki są uznawane za jedno z największych osiągnięć medycyny XX wieku. Leki te przez wiele lat pozwalały zwalczać wiele chorób, które wcześniej uważano za nieuleczalne. Przyczyniły się one do znacznego spadku śmiertelności ludzi, do wydłużenia ich długości życia.

Skuteczność antybiotyków, a także wprowadzanie na rynek coraz to nowych leków tej grupy spowodowały, że zaczęto je stosować w nadmiarze, nieodpowiedzialnie i często „na wszelki wypadek”, także w tych zakażeniach , w których antybiotyki nie działają, a zwłaszcza w zakażeniach powodowanych przez wirusy (np. przeziębienie, grypa).

To doprowadziło do pojawienia się opornych na antybiotyki szczepów bakterii, które rozprzestrzeniają się obecnie na całym świecie. Oznacza to, że zakażenia przez nie wywołane coraz trudniej poddają się wyleczeniu a szczepy bakteryjne oporne na wszystkie dostępne antybiotyki są izolowane już na całym świecie.

PAMIĘTAJ!

  • Antybiotyki może przepisywać wyłącznie lekarz po zbadaniu pacjenta.
  • Stosuj się do zaleceń lekarza – nie przerywaj zaleconej terapii, nawet, jeśli poczujesz się lepiej.
  • Stosuj podstawowe zasady higieny, aby zatrzymać rozprzestrzenianie się bakterii.
  • Antybiotyki nie są środkami przeciwbólowymi i nie można nimi wyleczyć każdej choroby.
  • W razie wystąpienia przeziębienia lub grypy, należy dać organizmowi czas na powrót do zdrowia, istnieją inne poza antybiotykami sposoby łagodzenia objawów, które nawet w procesie leczenia mogą utrzymywać się nawet przez 3 tygodnie (np. kaszel po przeziębieniu).
  • Antybiotyki działają tylko na bakterie.
  • Antybiotyki nie leczą: grypy, kaszlu, przeziębienia, większości ostrych zapaleń gardła i oskrzeli.
  • Nigdy nie stosujmy antybiotyku, którego nie przepisał lekarz.
  • Przy kolejnej infekcji nigdy nie przyjmujmy antybiotyku, który pozostał w domu po poprzedniej kuracji.
  • Nie leczmy się sami.
  • Zaufajmy wiedzy lekarza – nie namawiajmy go, żeby przepisał nam antybiotyk.
  • W razie niepowodzenia leczenia skontaktuj się ze specjalistą ds. antybiotykoterapii.

Jeżeli łamiesz powyższe zasady, rośnie ryzyko, że antybiotyk nie zadziała, gdy naprawdę będzie Ci potrzebny! Nadużywanie i niewłaściwe stosowanie antybiotyków powoduje narastanie oporności bakterii na antybiotyki!


Co to są antybiotyki?
Antybiotyki, występujące również pod nazwą leków przeciwdrobnoustrojowych, są lekami mającymi zdolność zabijania bakterii lub hamowania ich wzrostu w celu leczenia zakażeń u ludzi, zwierząt niekiedy roślin. Antybiotyki są lekami do leczenia zakażeń bakteryjnych (na przykład pneumokokowego zapalenia płuc lub gronkowcowego zakażenia krwi); leki przeciwdrobnoustrojowe charakteryzujące się aktywnością wobec wirusów nazywane są zazwyczaj lekami przeciwwirusowymi (jak leki przeciwko grypie, zakażeniu wirusem HIV czy opryszczce). Nie wszystkie antybiotyki działają na wszystkie bakterie. Istnieje ponad 15 różnych klas antybiotyków różniących się pomiędzy sobą strukturą chemiczną i działaniem przeciwbakteryjnym. Dany antybiotyk może być skuteczny względem jednego lub wielu gatunków bakterii.

Co to jest "niewłaściwe" stosowanie antybiotyków?
Stosowanie antybiotyków z niewłaściwych powodów: większość przeziębień oraz grypa wywoływane są przez wirusy, przeciwko którym antybiotyki NIE DZIAŁAJĄ. W takich przypadkach stan chorego nie poprawia się pod wpływem przyjmowania antybiotyku: antybiotyki nie obniżają gorączki ani nie łagodzą objawów, np. kataru.
W przypadku nieprawidłowego stosowania antybiotyków: na skutek skracania czasu leczenia, obniżania dawki, nieprzestrzegania właściwej częstości dawkowania (przyjmowanie leku raz na dobę zamiast, zgodnie z zaleceniami, 2 do 3 razy na dobę) stężenie leku w organizmie będzie niewystarczające; bakterie przeżyją i mogą stać się oporne.
Należy zawsze przestrzegać zaleceń lekarza, co do sposobu , dawki i czasu trwania przyjmowania antybiotyków.

Co to jest antybiotykooporność?
Bakterie charakteryzują się antybiotykoopornością w przypadku, gdy dany antybiotyk traci zdolność ich zabijania lub hamowania ich wzrostu. Niektóre bakterie są w naturalny sposób oporne względem niektórych antybiotyków (antybiotykooporność naturalna). Poważniejszy problem pojawia się w przypadku, gdy bakterie zazwyczaj wrażliwe na działanie antybiotyków stają się oporne w wyniku zajścia zmian genetycznych (antybiotykooporność nabyta). Bakterie oporne przeżywają w obecności antybiotyku i w dalszym ciągu namnażają się, powodując przedłużającą się chorobę, a niekiedy śmierć. Zakażenia wywołane bakteriami opornymi mogą wymagać dodatkowej opieki, jak również zastosowania alternatywnych i droższych antybiotyków, które mogą także wywoływać większą liczbę działań niepożądanych.

Co można zrobić, by rozwiązać ten problem?
Każdy z nas jest odpowiedzialny za utrzymanie skuteczności antybiotyków. Odpowiedzialne stosowanie antybiotyków może pomóc w powstrzymaniu rozwoju opornych bakterii i utrzymaniu skuteczności antybiotyków na użytek przyszłych pokoleń. W związku z tym ważne jest, by wiedzieć, kiedy stosowanie antybiotyków jest właściwe i jak stosować je w sposób odpowiedzialny. Zorganizowane już w niektórych krajach kampanie zwiększania świadomości społecznej zaowocowały zmniejszeniem zużycia antybiotyków.

 

Biuro Prasowe ZOW NFZ

Wszystkie aktualności