Dla pacjenta

Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej. Przypominamy o zasadach zapobiegania próchnicy

Przypominamy o zasadach zapobiegania próchnicy

20 marca przypada Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej! Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje o zapobieganiu próchnicy, zgodne z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej.

• Próchnica jest chorobą zębów. Do jej rozwoju dochodzi wtedy, gdy zawarte w jedzeniu cukry ulegają fermentacji, stając się pożywką dla bakterii chorobotwórczych (są nimi paciorkowce Streptococcus mutans). Powstające wtedy kwasy rozpuszczają szkliwo, co prowadzi do ubytków.
• Najważniejsze w zapobieganiu próchnicy jest prawidłowe odżywianie się, tj. wykluczenie lub poważne ograniczenie cukru w pokarmach i napojach, ograniczenie częstości spożywania posiłków i zachowanie przerw pomiędzy głównymi posiłkami, dbałość o higienę jamy ustnej i stosowanie środków profilaktycznych zawierających fluorki oraz regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym.
• Zawiązki zębów dziecka zaczynają się kształtować już w okresie płodowym, około 4-6 tygodnia ciąży, dlatego tak ważne jest, by kobieta w ciąży spożywała pełnowartościowe posiłki zawierające witaminy A, D i C oraz wapń, fosfor, żelazo i fluor, które mają wpływ na formowanie się i mineralizację zębów, a także warunkują ich prawidłową budowę.
• W 4. miesiącu życia płodowego zaczynają się rozwijać receptory smakowe dziecka, dlatego nadmierne spożywanie przez kobietę w ciąży słodyczy przyczynia się do wykształcenia podobnych upodobań smakowych u dziecka. Stosowanie w okresie ciąży zbilansowanej diety, z ograniczeniem spożycia cukrów prostych, może się przyczynić do mniejszej podatności zębów dziecka na próchnicę.
• Pielęgnację jamy ustnej dziecka należy rozpocząć w pierwszych miesiącach życia od delikatnego przemywania dziąseł za pomocą kawałka gazy zwilżonej czystą wodą lub nawiniętej na palec mikrofibry. Od chwili wyrznięcia się pierwszego zęba mlecznego, do oczyszczania zębów należy stosować miękką szczoteczkę z tworzywa sztucznego.
• Próchnica może pojawić się już w 6. miesiącu życia dziecka, wkrótce po wyrznięciu się pierwszych mlecznych zębów. Źródłem zakażenia niemowlęcia bakteriami próchnicotwórczymi są osoby z najbliższego otoczenia, które mają próchnicę zębów, np. matka dziecka. Choroba przenosi się przez oblizywanie smoczka lub łyżeczki dziecka, całowanie go w usta.
• Na pierwszą wizytę u dentysty należy się zgłosić między 6. a 12. miesiącem życia dziecka (po wyrznięciu się pierwszych zębów mlecznych). Niedopuszczalne jest odwlekanie wizyty do czasu wystąpienia dolegliwości bólowych, gdyż może to doprowadzić do fobii dentystycznej (strachu przed dentystą)
• Wieczorne szczotkowanie zębów powinno się odbyć tuż przed snem. Po wymyciu zębów nie wolno nic jeść, ani pić - poza czystą wodą.
• Najważniejsze w zapobieganiu próchnicy jest mycie zębów pastą z fluorem przynajmniej 2 razy dziennie. Zęby należy szczotkować po ok. 2-3 minuty. Po oczyszczeniu zębów nie trzeba jamy ustnej płukać wodą, tylko pastę po prostu wypluć. U dziecka, które nie umie jeszcze wypluwać, pastę po szczotkowaniu można usunąć gazikiem.
• Zęby dziecka powinny być badane przez lekarza dentystę 3-4 razy w roku. Pozwala to na wczesne wykrycie zmian próchnicowych, jeszcze na etapie białych plam, które w wielu przypadkach można wyleczyć bez zastosowania wiertła. Próchnica z nieleczonych zębów mlecznych przenosi się na wyrzynające się zdrowe zęby stałe.
• Podjadanie słodyczy lub popijanie słodkich napojów między posiłkami prowadzi do odwapnienia szkliwa i wystąpienia próchnicy. Dlatego lepiej podawać dziecku słodycze bezpośrednio po głównym posiłku (najlepiej raz w tygodniu). Między posiłkami przekąskami powinny być świeże warzywa; pragnienie należy gasić czystą wodą!
• Skutki spożycia słodkich i lepkich produktów mogą być neutralizowane przez zjedzenie kromki chleba z masłem, kawałka sera lub wypicie szklanki mleka. Najlepiej jednak po zjedzeniu słodyczy wyszczotkować zęby, a jeśli nie jest to możliwe – przepłukać je czystą wodą. Bezpośrednio po wypiciu soku, zjedzeniu owocu lub jogurtu, nie powinno się szczotkować zębów, tylko przepłukać usta czystą wodą.

Zalecenia - w skrócie

• Pani w ciąży u dentysty? To jest widok oczywisty!
• Gdy pierwszy ząbek dziecko dostało, od razu szczoteczki się domagało!
• Kto dziecko w usta całuje, jego smoczek oblizuje, ten niedobrze postępuje.
• Gdy pierwszy rok życia przeleci – na wizytę u dentysty umawiają się dzieci.
• Myj zęby pastą z fluorem - rano i wieczorem.
• Po wieczornym zębów szczotkowaniu - zapomnij o podjadaniu.
• Rodzicu dziecka miej to na oku, 3 - 4 wizyty u dentysty w roku.
• Słodycze zastąp warzywami pysznymi, a napoje z cukrem - wodami mineralnymi.
• Gdy słodycze zjesz z ochotą, przepłucz usta czystą wodą.

Poradnik stomatologiczny dla dzieci i kobiet w ciąży, pobierz PDF (10.9 MB)

 

Wszystkie aktualności