Drukuj

Podstawowa opieka zdrowotna

  Lekarze rodzinni - gdzie się leczyć
  Gdzie po nocną i świąteczną opiekę zdrowotną
Nocna i świąteczna opieka zdrowotna - jak korzystać
  Pielęgniarki - gdzie się leczyć
  Położne - gdzie się leczyć
  Położne posiadające umowę z NFZ na pobieranie rozmazu cytologicznego - gdzie się leczyć

Wybór lekarza, pielęgniarki, położnej POZ w Internetowym Koncie Pacjenta (IKP)
Deklaracja wyboru/zmiany lekarza rodzinnego, pielęgniarki, położnej - druki
Konto bankowe ZOW NFZ do wnoszenia opłat za trzecią i kolejną w roku zmianę lekarza/pielęgniarki/położnej

Organizacja podstawowej opieki zdrowotnej

Świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej udzielane są w dni powszednie, od poniedziałku do piątku, między godz. 8.00 a 18.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. Mogą być realizowane w warunkach ambulatoryjnych (w gabinecie/ poradni/przychodni), a w przypadkach uzasadnionych medycznie - w domu pacjenta lub w domu pomocy społecznej, jeśli pacjent tam mieszka.

W razie nagłego pogorszenia stanu zdrowia, pacjent przyjmowany jest w dniu zgłoszenia, zgodnie z harmonogramem pracy lekarza. W chorobach przewlekłych, jeśli pacjent nie skarży się na gorsze samopoczucie, porada jest mu udzielana w uzgodnionym terminie. Późniejszy termin wizyty dotyczy także kontynuacji leczenia.

Podstawowa opieka zdrowotna poza miejscem zamieszkania

Podczas pobytu poza miejscem zamieszkania, np. na wakacjach, w delegacji, u rodziny, pacjent ma prawo do podstawowej opieki zdrowotnej, w szczególności w sytuacji nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia.

e-wizyta, e-porada, teleporada

Od listopada 2019 roku obowiązuje rozporządzenie Ministra Zdrowia włączające poradę i wizytę lekarza POZ udzielone na odległość - przy użyciu systemów teleinformatycznych lub systemów łączności,  do koszyka świadczeń gwarantowanych. Określono również standard udzielania teleporady. 
Teleporada nie powinna mieć miejsca w sytuacji, gdy:

  1. pacjent lub jego opiekun ustawowy nie wyrażają na teleporadę zgody
  2. pacjnet cierpi na chorobę przewlekłą i doszło do pogorszenia jego stanu zdrowia lub zmieniły się objawy
  3. istnieje podejrzenie choroby nowotworowej
  4. dziecko nie ma jescze 6 lat (poza poradami kontrolnymi w trakcie leczenia)
  5. w razie pierwszej wizyty u lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki zdrowotbnej, wskazanych w deklaracji wyboru.

Do teleporady masz prawo, w szczególności gdy:

  1. Istnieje podejrzenie zakażenia wirusem SARS-CoV-2.
  2. Potrzebujesz recepty na leki niezbędne do kontynuacji leczenia, a lekarz ma Twoją dokumentację medyczną.
  3. Potrzebujesz zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację poprzedniego zlecenia, a lekarz ma Twoją dokumentację medyczną.
  4. Twoje dziecko, które nie ma 6 lat, korzysta z porady kontrolnej, którą lekarz ustalił podczas bezpośredniej wizyty i która nie polega na fizycznym badaniu.

W wyniku teleporady u swojego lekarza możesz uzyskać:

  • zalecenia
  • e-zwolnienie
  • e-skierowanie
  • e-receptę
  • sugestię bezpośredniej wizyty w przychodni lub kontaktu z pogotowiem ratunkowym (jeśli Twój stan zdrowia będzie tego wymagał).

Od listopada 2019 roku obowiązuje rozporządzenie Ministra Zdrowia włączające poradę i wizytę lekarza POZ, udzielone na odległość - przy użyciu systemów teleinformatycznych lub systemów łączności,  do koszyka świadczeń gwarantowanych. Określono również standard teleporady, w którym wskazano m.in. kiedy teleporada nie powinna mieć miejsca i należą do nich poniższe sytuacje:

  1. Nie wyrażasz zgody na teleporadę – Ty lub Twój opiekun ustawowy.
  2. Cierpisz na przewlekłą chorobę i nastąpiło pogorszenie lub zmieniły się objawy.
  3. Istnieje podejrzenie choroby nowotworowej.
  4. Twoje dziecko nie ma jeszcze 6 lat (poza poradami kontrolnymi w trakcie leczenia).
  5. Masz pierwszą wizytę u lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki lekarskiej, których wskazałeś w deklaracji wyboru.

Do teleporady masz prawo, w szczególności gdy:

  1. Istnieje podejrzenie zakażenia wirusem SARS-CoV-2.
  2. Potrzebujesz recepty na leki niezbędne do kontynuacji leczenia, a lekarz ma Twoją dokumentację medyczną.
  3. Potrzebujesz zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację poprzedniego zlecenia, a lekarz ma Twoją dokumentację medyczną.
  4. Twoje dziecko, które nie ma 6 lat, korzysta z porady kontrolnej, którą lekarz ustalił podczas bezpośredniej wizyty i która nie polega na fizycznym badaniu.

W wyniku teleporady u swojego lekarza możesz uzyskać:

  • zalecenia
  • e-zwolnienie
  • e-skierowanie
  • e-receptę
  • sugestię bezpośredniej wizyty w przychodni lub kontaktu z pogotowiem ratunkowym (jeśli Twój stan zdrowia będzie tego wymagał).

Wybór lekarza, pielęgniarki, położnej POZ

Aby korzystać z podstawowej opieki zdrowotnej, należy w wybranej przez siebie przychodni dokonać wyboru lekarza i pielęgniarki. Osoby płci żeńskiej oraz noworodki i niemowlęta obojga płci - do ukończenia 2 miesiąca życia, objęci są także opieką położnej.

Opłata za zmianę lekarza/pielęgniarki/położnej POZ

Lekarza/pielęgniarkę/położną POZ można zmienić nie częściej niż dwa razy w roku. Wyboru lub zmiany dokonuje się bezpośrednio w przychodni. W przypadku kolejnej zmiany w danym roku, należy wnieść opłatę w wysokości 80 złotych. Opłatę należy uiścić na konto Oddziału Wojewódzkiego NFZ (numer konta podany jest w zakladce Nasz Oddział/ Kontakt).

Nie liczy się zmiana lekarza/pielęgniarki/położnej POZ, jeśli pacjent dokonał jej z powodu przeprowadzki lub zaprzestania udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wybranego lekarza/ pielęgniarkę/ położną POZ, a także z powodu innych przyczyn niezależnych od woli pacjenta.

Deklaracja dla noworodka

Noworodki do 6 miesiąca życia, jeśli nie mają nadanego numeru PESEL, mogą być zgłaszane na listę lekarza/pielęgniarki/położnej POZ na podstawie ubezpieczenia rodzica lub opiekuna prawnego.

Po ukończeniu przez dziecko 6 miesiąca życia, system informatyczny NFZ, w wyniku dokonanej weryfikacji, zaznaczy deklarację dziecka jako nieaktywną. Po ukończeniu przez dziecko 6 miesiąca życia, rodzic/ opiekun prawny powinien złożyć ponowną deklarację, podając PESEL dziecka.

Zadania lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, m.in.:

Kierowanie na zabiegi w gabinecie zabiegowym i w domu pacjenta

W gabinecie zabiegowym wykonywane są zabiegi i procedury pozostające w kompetencjach lekarza POZ i wymagające jego udziału, związane bezpośrednio z udzielaną poradą lekarską. W sytuacji uzasadnionej stanem zdrowia pacjenta, zabiegi mogą być wykonywane także w domu pacjenta.

Jeśli zlecenie ma wykonać pielęgniarka, lekarz wydaje skierowanie do tej pielęgniarki, do której pacjent jest zadeklarowany.

Gabinet zabiegowy (w tym punkt szczepień) funkcjonuje od poniedziałku do piątku, w godzinach pracy Świadczeniodawcy, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. Punkt szczepień powinien być czynny minimum jeden raz w tygodniu po godzinie 15.00.

Kierowanie na badania laboratoryjne

Jeśli w wyniku udzielonej porady lekarskiej zachodzi konieczność wykonania badań laboratoryjnych, lekarz wskazuje pacjentowi laboratorium, w którym wykonane zostaną na jego zlecenie badania diagnostyczne i mikrobiologiczne.

W przypadku uzasadnionym medycznie, materiał do badań laboratoryjnych może być pobrany w domu pacjenta. Zlecenie na pobranie materiału wystawia lekarz POZ, który we własnym zakresie i na własny koszt zapewnia także pojemniki na materiały do zleconych badań oraz pojemnik zbiorczy do transportu pobranych próbek.

Zlecenie lekarza POZ wykonuje pielęgniarka, do której pacjent złożył deklarację.

Wykaz badań diagnostycznych, na które kieruje i za które płaci świadczeniodawca POZ ze środków finansowych otrzymywanych z NFZ, jest ściśle określony. Wszystkie wykonywane są na zlecenie lekarza w laboratorium lub pracowni, z którymi dany świadczeniodawca podpisał umowę.

Lekarz POZ może skierować pacjenta także na specjalistyczne badanie diagnostyczne, jakim jest badanie endoskopowe przewodu pokarmowego. To badanie pacjent może wykonać w pracowni, którą sam wybierze - zobacz wykaz pracowni wykonujących badanie endoskopowe przewodu pokarmowego, otwiera się w tym samym oknie.

DiLO – karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego

Lekarz rodzinny, który podejrzewa u pacjenta chorobę nowotworową, kieruje go na badania znajdujące się w koszyku diagnostycznym POZ. Na podstawie uzyskanych wyników może skierować pacjenta na szybką ścieżkę terapeutyczną, wystawiając mu kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego - DiLO. Karta zastępuje skierowanie do specjalisty; dokumentuje cały proces diagnostyki i leczenia.

Dodatkowe badania w koszyku POZ

Od 2015 roku lekarz POZ może skierować pacjenta na dodatkowe badania diagnostyczne: TSH, FT3, FT4, PSA-antygen swoisty dla stercza całkowity; morfologię krwi obwodowej z płytkami krwi; żelazo – całkowita zdolność wiązania (TIBC); posiew wymazu z gardła z antybiogramem; diagnostykę ultrasonograficzną: USG tarczycy i przytarczyc; USG ślinianek; USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego; USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego; USG węzłów chłonnych; spirometrię.

Nowym badaniem diagnostycznym, które zostało dodane do koszyka świadczeń gwarantowanych w 2022 r. jest test antygenowy SARS-CoV-2, wykonywany bezpośrednio w placówce.

Kierowanie do lekarza specjalisty lub do szpitala

Lekarz POZ, kierując pacjenta do poradni specjalistycznej lub do leczenia szpitalnego, dołącza do skierowania: kopię wyników badań diagnostycznych i przeprowadzonych konsultacji, będące w jego posiadaniu, umożliwiające (…) kierującemu postawienie wstępnego rozpoznania stanowiącego przyczynę skierowania; do skierowania dołącza również istotne informacje o dotychczasowym leczeniu specjalistycznym lub szpitalnym oraz zastosowanym leczeniu.

Przepisy stanowią, że skierowanie do szpitala może wystawić każdy lekarz, także niebędący lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli cel leczenia nie może być osiągnięty przez leczenie ambulatoryjne.

Żaden przepis nie uzależnia zakwalifikowania do leczenia szpitalnego/ wpisania na listę oczekujących lub przyjęcia do szpitala od dostarczenia przez pacjenta skierowania z „poradni przyszpitalnej”. Nie jest zatem zasadne domaganie się, by pacjent takie skierowanie posiadał.

Odsyłanie pacjentów, którzy mają już skierowanie do szpitala - wystawione przez lekarza POZ lub z poradni specjalistycznej, by zarejestrowali się ponownie, tym razem w „poradni przyszpitalnej” i tam uzyskali kolejne skierowanie do szpitala, nie ma podstaw prawnych.

Wypisywanie recept – Zobacz więcej

Kierowanie na leczenie uzdrowiskowe – Zobacz więcej

Zadania pielęgniarki POZ

Pielęgniarka POZ wykonuje zabiegi pacjentom, którzy złożyli do niej deklarację wyboru. Zabiegi, także pacjentom spoza swojej listy aktywnej – w ramach kontynuacji leczenia, wykonuje na podstawie skierowań i zleceń od lekarzy pracujących w ramach umowy z NFZ.

Materiał do badań diagnostycznych pobiera w domu pacjenta wyłącznie na zlecenie lekarza POZ, do którego zadeklarowany jest pacjent.

Dni i godziny przyjęć, w tym wizyt domowych, określa harmonogram pracy pielęgniarki.

W uzasadnionych medycznie przypadkach świadczenia udzielane są bezzwłocznie lub w dniu zgłoszenia; w schorzeniach przewlekłych oraz w pozostałych przypadkach - w terminie uzgodnionym z pacjentem.

Zadania położnej POZ

Położna POZ sprawuje kompleksową pielęgnacyjną opiekę położniczą i ginekologiczną nad kobietą oraz neonatologiczną - nad noworodkiem. Prowadzi edukację kobiet w ciąży, w tym kobiet w ciąży wysokiego ryzyka, przygotowuje kobiety do porodu, opracowuje dla nich plan edukacji. Począwszy od 26 tygodnia ciąży aż do rozwiązania, sprawuje nad kobietą opiekę w formie wizyt odbywanych nie częściej niż 2 razy w tygodniu.

Ponadto opiekuje się noworodkiem do ukończenia przez niego 2 miesiąca życia oraz kobietą w okresie połogu – do 42 dnia po porodzie. Realizuje w formie wizyt domowych pooperacyjną opiekę pielęgnacyjną nad kobietą po operacji ginekologicznej lub onkologiczno-ginekologicznej. Położna sprawuje opiekę nad kobietą w każdym okresie jej życia.

Położna POZ może pobierać rozmaz cytologiczny, jeśli ma uprawnienia i umowę na ten zakres świadczeń z NFZ.

Zadania pielęgniarki szkolnej

Pielęgniarka szkolna/ higienistka sprawuje opiekę nad dziećmi i młodzieżą objętymi obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki, w miejscu, w którym się uczą i wychowują. Pod opieką pielęgniarki szkolnej znajdują się uczniowie od klasy zerowej w szkołach podstawowych po ostatnią klasę szkoły ponadgimnazjalnej, z wyłączeniem szkół dla dorosłych.